Ciąża u każdej z pań przebiega nieco inaczej i ewentualne niedogodności kobiety odczuwają na swój własny, indywidualny sposób. Kiedy jesteśmy najbardziej narażone na mdłości czy zawroty głowy?
Zmiany adaptacyjne odczuwalne przez panie w ciąży są szczególnie dokuczliwe w pierwszym trymestrze ciąży. Poranne nudności i wymioty nie zawsze muszą być tylko porannymi. Mogą wystąpić o każdej porze dnia i nocy. Jest to normalna reakcja na zmiany hormonalne w organizmie.
Kiedy mdłości mogą być powodem do niepokoju?
Mdłości raczej nigdy, wymioty – wówczas, gdy są zdecydowanie intensywne, kiedy obserwujemy w ich efekcie drastyczny spadek wagi. Czasem może być konieczna hospitalizacja i intensywne leczenie. Są to jednak wyjątkowo rzadko zdarzające się sytuacje.
Jakich jeszcze dolegliwości możemy oczekiwać w czasie ciąży?
Ciąży często towarzyszą bóle głowy. Także apatia, uczucie zmęczenia – to dość typowe objawy.
Czy z każdym bólem głowy, stanem apatycznym należy zgłaszać się do lekarza?
W stanach apatycznych najczęściej wystarczy wypić kawę z mlekiem. Przy silnych bólach głowy można zastosować lek przeciwbólowy – na przykład paracetamol – nawet w I trymestrze ciąży.
Czy w ciąży lepiej mieć wysokie czy raczej niskie ciśnienie?
Nie jest wskazane ani zbyt wysokie, ani też zbyt niskie. Zbyt wysokie jest jednak zdecydowanie bardziej niekorzystne.
Dla matki czy dziecka?
Zarówno dla matki, jak i dziecka. Nieprawidłowe ciśnienie zaczyna się powyżej wartości 140/90. Nadciśnienie jest szczególnie groźne dla naczyń łożyskowych – a tym samym dla zaopatrzenia dziecka w tlen i substancje odżywcze. Dążymy do normalizacji ciśnienia – ale to już zajęcie dla lekarzy specjalistów.
Czy pamięta Pan jakieś niezwykłe pytania swoich pacjentek, które niejednego mogłyby wprowadzić w osłupienie? Jakieś niedorzeczne obawy?
Jako że dla moich pacjentek zazwyczaj jestem dostępny pod telefonem, dość często odpowiadam na różnej wagi pytania. Jedna z pań szczególnie mnie rozbawiła, dzwoniąc z następującym problemem: zapytała, czy będąc w 22. tygodniu ciąży – może pod nieobecność swojej sąsiadki, przez tydzień, opiekować się jej pieskiem… Nie mam nic przeciwko pytaniom wynikającym z obaw pań w tym szczególnym okresie, jakim jest ciąża, są jednak pewne granice – bo moja praca to nie tylko telefoniczne konsultacje.
Jak zatem rozładowywać niepokój, wątpliwości, lęk? Czego przede wszystkim unikać?
Radziłbym unikać w tym czasie forów internetowych. Spotkać tam można różne „mądrości” niewiele mające wspólnego z rzeczywistością. Zalecałbym z kolei szkoły rodzenia, które świetnie przygotowują do porodu, w trakcie ciąży odpowiadają na wiele pytań i rozładowują niepokoje.
Czy możliwe jest wystąpienie krwawienia miesięcznego w pierwszych tygodniach ciąży?
Owszem, zdarzają się takie przypadki. Zarodek, który rozwija się w łonie matki nie zajmuje jeszcze całej jamy macicy. Dochodzi wówczas do fragmentarycznych złuszczeń błony śluzowej macicy. Niejednokrotnie można je pomylić z miesiączką. Krwawienia te charakteryzują się zazwyczaj dużo mniejszą obfitością oraz długością trwania w porównaniu do zwykłych krwawień miesięcznych. Zdarza się, że kobieta nie wie jeszcze o ciąży, wobec czego takie krwawienie odbiera jako zwykłą menstruację.
Czy to prawda, że krwawienie z nosa częściej występuje w ciąży?
Tak. Krwawienie z nosa może być, mówiąc w dużym, dużym uproszczeniu, zastępczym krwawieniem miesięcznym. Jest utrwaloną reakcją organizmu kobiety – okresowo naczynia włosowate stają się bardziej łamliwe, pękają. Są to w ogromnej większości przypadków krwawienia niegroźne.
Czy z kolei opuchnięte nogi są objawem zatrucia ciążowego, z którym bezwzględnie należy walczyć i natychmiast zjawiać się u lekarza, czy nie panikować?
U niektórych pań jest większa skłonność do obrzęków – u innych praktycznie w ogóle one nie występują. W ciąży częściej mamy do czynienia z naturalną skłonnością do zatrzymywania wody w organizmie. Stąd też zaleca się stosowanie diety bezsolnej. Ponadto nogi nie powinny pozostawać bez ruchu, panie powinny układać je wyżej. Jednak, w ostatnich tygodniach ciąży nie leżąc na plecach – ale choćby w lekkim skosie, który chroni przed uciskiem macicy na żyłę główną dolną (może to wywoływać omdlenia). Jako ciekawostkę podam, że nawet w trakcie cesarskiego cięcia stół operacyjny jest przechylony pod odpowiednim kątem, by zmniejszać ucisk macicy na duże naczynia krwionośne zlokalizowane przy kręgosłupie.
Dziękuję za rozmowę.
Rozmawiała Gabriela Jatkowska.