Praktycznie każdy krąg kulturowy ma swoje tradycyjne i klasyczne bajki. U nas znany jest Czerwony Kapturek, Jaś i Małgosia i różne historie, w których czarnym charakterem jest Baba Jaga. To opowieści z morałem, które poza samą opowieścią niosą uniwersalny przekaz i stanowią element edukacyjny.
I choć nasze historie są nam bardzo dobrze znane, warto zapoznawać dzieci z podobnymi opowieściami, ale z innych stron świata. To nie tylko poszerzy ich horyzonty, ale otworzy na to co inne, odmienne. Dzieci poznają inne kultury, a to pierwszy krok do wykształcenia w nich otwartości, szacunku do odmienności i wrażliwości na ludzi obok nich, bez względu na dzielące ich różnice.
Prezentowane dziś książki nie są przeznaczone dla najmłodszych, ponieważ niektórzy bohaterowie dostają stosunkowo srogie nauczki. Nie chcę jednak, by dzieci były całkowicie od takich treści odcinane. Najmłodsze ich nie zrozumieją i mogą się wystraszyć. Starsze natomiast, potrafią już oddzielić fikcję od faktów, a nawet surowe kary można ze starszymi omówić i przedyskutować. Nie chodzi o straszenie – bo właśnie starsze się nie wystraszą. Chodzi o wprowadzenie do klasycznych tekstów kultury, które otwiera i pokazuje, jak różnorodny i bogaty jest świat. Inaczej bowiem kształtowały się teksty w Europie, a inaczej w Azji, czego przyczyną są zupełnie inne wartości, wierzenia i tradycje.
W prezentowanej serii mieliśmy przyjemność zapoznać się z czterema książkami.
W lesie Baby Jagi. Baśnie rosyjskie
To historie najbardziej zbliżone do znanych nam opowieści. Poruszają zagadnienia chciwości, ale i lojalności, oddania, wierności. Pozytywne postawy i zachowania są jednoznacznie nagradzane. Natomiast wszelkie niewłaściwe działania spotykają się z surową karą, choć może nie dochodzi do niej bezpośrednio po zdarzeniu. W kilku przypadkach jest tak, że surowa kara nadchodzi po czasie, przez co staje się bardziej odczuwalna.
Książka wzbogacona została przepięknymi ilustracjami. Jest fantastycznie wydana, więc samo obcowanie z nią to czysta przyjemność. Jest jak album, który ogląda się i czyta z wielką przyjemnością.
Mukashi, mukashi. Dawno, dawno temu w Japonii
To baśnie, bajki i opowieści japońskie. Przez każdą z nich przebija specyfika kraju kwitnącej wiśni. Są nieco magiczne i bardzo orientalne. Inne, niż znane nam z dzieciństwa. Ta książka również jest fantastycznie ilustrowana, co powoduje, że na chwilę można przenieść się do tego jakże odmiennego kulturowo kraju i spotkać się z tamtejszymi wierzeniami, magią i tajemniczymi postaciami, które nagradzają uczciwość, a złe zachowania piętnują. Dla lepszego zrozumienia historii, na kartach znajduje się również wizualny słowniczek, który wyjaśnia zwroty użyte w historiach.
Fenomenalnie wprowadza w świat wschodnich kultur, w których japońska ma zajmuje szczególne miejsce.
Jedwabne wątki. Baśnie z Dalekiego Wschodu
Pozostajemy w azjatyckim kręgu kulturowym, bo w nim osadzona jest kolejna prezentowana książka. Okładka już przyciąga wzrok, a to, co znajduje się dalej, zachwyca równie mocno. Tym razem jednak to nie są baśnie, które pochodzą z jednego kraju. Znaleźć tu można opowieści z Mongolii, Chin, Japonii, Korei. Pojawiają się smoki, zwierzęta, magia i wierzenia.
Piękne ilustracje sprawiają, że i ta pozycja przypomina album z pracami artystów. Opowieści są krótkie, pełne życiowych mądrości, przesłania i nauki. Nie tylko wskazują, co jest dobre, a co złe. Przede wszystkim uczą, by świadomie i samodzielnie dokonywać wyborów i nie dać się zwieść.
W rytm zaklęć. Bajki brazylijskie
I ostatnia z tej serii książka to opowieści z zupełnie innego kontynentu, z Ameryki Południowej. Baśnie brazylijskie to również możliwość poznania wierzeń i wartości, które od lat dominują w zupełnie innym kręgu kulturowym. Bohaterami są między innymi zwierzęta, które odznaczają się bardzo ludzkimi cechami.
Ten tom również jest niezwykle barwnie ilustrowany. Oprawa graficzna działa na wyobraźnię, pobudza zmysły i pomaga zwizualizować sobie wydarzenia przedstawione w historiach. Cała seria to doskonała lektura szacunku, zrozumienia, empatii i tolerancji. Uczy, że różnice kulturowe to nie przeszkoda, a bogactwo, z którego warto mądrze korzystać.
To również świetny punkt wyjścia do rozmów z dziećmi, które mogą często spotykać się ze stereotypami, izolacjonizmem i lękiem wobec innych kultur. Lękiem, który wynika z niezrozumienia.
