6 faktów o talentach – co warto o nich wiedzieć? Współczesna nauka mówi wiele o talentach. Przyjrzyjmy się tym sześciu faktom.
Współczesna definicja talentu – 6 faktów o talentach
Amerykański Instytut Gallupa, badając zjawisko naturalnych predyspozycji człowieka, szukał na przestrzeni ostatnich 30 lat spójnej i uzasadnionej naukowo definicji talentu. Według jego odkryć oraz w oparciu o współczesną wiedzę o mózgu: „Talent to każdy powtarzający się wzorzec myślenia, odczuwania lub zachowania, który może znaleźć pożyteczne zastosowanie.” Oznacza to, że talenty mamy zlokalizowane w mózgu i że są to najszybsze ścieżki neuronalne, wykształcone w procesie rozwoju człowieka.
To bardzo dobra wiadomość, ponieważ jasno wskazuje na fakt, że skoro każdy ma mózg, każdy również takie wzorce posiada. Wniosek nasuwa się sam: KAŻDY MA TALENTY.
Dzieci od najwcześniejszych lat kształcą swoje modele odczuwania, myślenia i działania. Rolą rodziców jest je wspierać w rozwoju oraz odkrywać rzeczy, które dzieci lubią robić.
Jak zaobserwować talenty u siebie i u dziecka?
Talent, jako słowo, zamiennie określany jest w języku polskim, jako: predyspozycja, ukryty potencjał, naturalna umiejętność, wybitna kompetencja. Najłatwiej skojarzyć słowo talent z czymś, co lubię robić… W celu rozpoznania talentu warto obserwować też sam proces działania. Talent umożliwia nam wykonywanie określonego rodzaju działań w sposób łatwy, angażujący naszą motywację wewnętrzną, pozwala również na osiąganie w tych obszarach ponadprzeciętnych rezultatów.
Ciekawe zjawisko dotyczy jednocześnie zarządzania energią osobistą w procesie działania. Wykonując to „COŚ”, ładujemy akumulatory, towarzyszą nam pozytywne emocje i osiągamy wysoki poziom satysfakcji osobistej. Obserwując siebie lub dziecko w takim działaniu, nie mamy wątpliwości, że do czegoś mamy talent!
Talent to jeszcze nie jest Mocna Strona – 6 faktów o talentach
Powszechnie uznaje się, że odkrycie naturalnych predyspozycji to początek drogi. Predyspozycja to tylko, lub aż… potencjał, który warto rozwijać w czasie, przez zdobywanie wiedzy i regularne ćwiczenie umiejętności. Dlatego Instytut Gallupa wprowadził prosty wzór określający, czym jest Mocna Strona.
Mocna Strona to: Talent + Wiedza + Umiejętności
Takie podejście sugeruje, że po odkryciu obszarów, w których dorosły lub dziecko jest szczególnie predysponowany do robienia rzeczy w wyjątkowy sposób, warto koncentrować siły, energię i czas na wspieraniu rozwoju mocnych stron.
Takie podejście, jest mocno w opozycji do tradycyjnego podejścia w wychowaniu. Tradycyjne podejście sugeruje, bowiem kierowanie uwagi i czasu przede wszystkim na to, czego ktoś nie umie i koncentrowanie się głównie na niwelowaniu deficytów u dziecka. W czymś jest dobre? Super! Zajmijmy się tym, w czym dobre jeszcze nie jest…
Jakie możemy mieć talenty?
W 1981 r. Roger Sperry dostał Nagrodę Nobla za określenie specyfikacji pracy prawej i lewej półkuli mózgu. Jasnym okazało się, że w oparciu o budowę mózgu talenty i naturalne predyspozycje grupują się w obszarach umiejętności analitycznych, ścisłych, precyzyjnych, (kiedy dorosły/dziecko ma dominującą lewą półkulę mózgu) oraz artystycznych, ruchowych, przestrzennych, (kiedy występuje dominacja prawej półkuli mózgu).
Trzecim typem talentów są talenty wynikające z tego, że osoba nie ma dominującej półkuli mózgowej. Wtedy zdarza się, że ma różne predyspozycje mieszane, zarówno związane z analitycznym sposobem działania, jak i syntetycznym i kreatywnym sposobem postrzegania rzeczywistości. Współczesna diagnostyka talentów dostarcza rodzicom wiedzy na temat, jak i co obserwować u dziecka, by odkrywać jego naturalny potencjał. Warto wiedzieć, że na tej podstawie kształcą się również wzorce odczuwania i działania, które wynikają z tendencji dominacji półkul mózgowych. Dlatego mamy inne poziomy wrażliwości, zjawisko ekstrawersji i introwersji i wiele innych cech związanych z temperamentem i empatią.
Głębokie przekonania osobiste na temat talentów
Każdy człowiek ma swoje indywidualne doświadczenia w obszarze tematu: TALENTY. Jedną z najważniejszych rzeczy wydaje się być fakt, czy ja, jako rodzic zdaję sobie z nich sprawę? Czy jestem świadoma/świadomy: co myślę na ten temat? Jakie mam głębokie przekonania, które kierują moim sposobem myślenia, odczuwania i działania w obserwacji dziecka? Bo jeżeli rodzic jest otwarty na wiedzę, to praktykuje podejście, że jego dziecko na 100% ma naturalne predyspozycje do czegoś… Oczywiście w toku rozwoju, w czasie… odkrywamy wtedy fakty, w jakich obszarach jest uzdolnione. I jako dorośli możemy podejmować decyzję, jak dziecko wspierać na ścieżce uzdolnień i talentów.
Lata edukacji, a talenty naturalne
W edukacji szkolnej istnieje pewna naturalna hierarchia przedmiotów. Najwyżej oceniane są u dzieci predyspozycje analityczne i sprawność w przedmiotach ścisłych, potem w kolejności języki, uzdolnienia w przedmiotach humanistycznych i na końcu (niestety) stoją zajęcia ruchowe i taneczne. To klasyczne podejście.
Jeżeli jednak dziecko nie „wpasowuje się” w tą szczególną kolejność ze swoimi talentami… Co robić? Warto wtedy zadbać o budowanie jego poczucia własnej wartości, ponieważ w sposób naturalny, będzie „odstawało” od oczekiwań dorosłych w szkole. Warto rozmawiać z nim, że każdy z nas jest inny, że każdy ma umiejętności i talenty, które czynią go wyjątkowym i że warto rozwijać swoje Mocne Strony.
To wprawdzie długi i bardzo odpowiedzialny proces – wspierania naturalnych talentów, ale na długiej ścieżce życia – zawsze się opłaca. Skutkuje wysokim poziomem satysfakcji osobistej i dobrym zdrowiem. Powodzenia na ścieżkach odkrywania i wspierania talentów, życzymy wszystkim rodzicom i dzieciom oraz nauczycielom.