Zawsze jednak jest jeszcze ta druga strona. Wraz z rosnącą macicą narasta również jej ucisk na duże naczynia w miednicy. W szczególności na naczynia żylne, gdyż mają one cienkie ścianki i łatwo można je ucisnąć. W przeciwieństwie do tętnic, które mają grube i odporne na ucisk ścianki. Wraz z działaniem progesteronu, który rozluźnia mięśniówkę naczyń żylnych, ucisk ten może stwarzać tendencję do obrzmiewania stóp i pojawiania się poszerzonych naczynek lub żylaków kończyn dolnych. Nie należy ignorować tych objawów i porozmawiać o tym z lekarzem na następnej wizycie. Zwykle wystarczą ćwiczenia. Czasem konieczne jest stosowanie pończoch uciskowych. Niekiedy konieczne jest wdrożenie leczenia farmakologicznego (obejmującego np. profilaktykę przeciwzakrzepową za pomocą zastrzyków podskórnych).
Do chwili donoszenia ciąży pozostało Ci już tylko 17 tygodni… Jeśli jest coś, co należałoby zrobić jeszcze w czasie ciąży, warto pamiętać o tym, że czas upływa, i to wcale nie coraz wolniej, wręcz odwrotnie. Zacznij myśleć o wyprawce już teraz, kiedy jesteś w pełni sił!
Rozwój dziecka
Dziecko osiąga długość niemal 26,5 cm i waży już całe 360 g. Rozwija mięśnie, czego dowodem są coraz intensywniejsze i wyraziste ruchy płodu, polegające głównie na…boksowaniu i kopaniu mamy. Dojrzałość osiągają kubki smakowe, dzięki czemu dziecko potrafi rozróżniać smaki. Nie jest niespodzianką, że najbardziej lubi smak… słodki. Powstają również zawiązki zębów stałych. Wyraźnie widoczne są już rzęsy i brwi. Mimo iż tempo wzrostu uległo pewnemu spowolnieniu, intensywność dojrzewania nie uległa zahamowaniu. W dalszym ciągu rozwija się układ pokarmowy, oddechowy, kostny. Jeśli oczekujesz dziewczynki, na tym etapie powstaje jej pochwa.