Skóra niemowlęcia

Zmienny klimat, w którym żyjemy, sprawia, iż zimą podczas krótkich, pochmurnych dni tęsknimy za słońcem i ciepłem, a upalnym latem wspominamy romantyczną śnieżną zimę. Każda pora roku ma swój niepowtarzalny urok, jeśli potrafimy się do niej przystosować.

Dużo uwagi należy poświęcić dzieciom, zwłaszcza najmłodszym. Skóra noworodków (do 1. miesiąca życia) oraz niemowląt (do 1. roku życia) nie jest w pełni dojrzała anatomicznie i funkcjonalnie. Wprawdzie składa się z tych samych warstw co u dorosłych (naskórek, skóra właściwa, tkanka podskórna), ale są one znacznie cieńsze i mniej spójne. Naczynia krwionośne są liczne i poszerzone. Ilość barwników skóry (melanin) jest znacznie mniejsza w porównaniu z dorosłymi. Odczyn skóry (pH) jest natomiast wyższy.

Odmienności te powodują większą wrażliwość skóry najmłodszych dzieci na niekorzystne bodźce środowiskowe, w tym wahania temperatury, drobnoustroje chorobotwórcze, promieniowanie UV i inne. Z upływem czasu skóra dzieci stopniowo dojrzewa i pod koniec 3. roku życia przypomina anatomicznie i czynnościowo skórę człowieka dorosłego. Nadal jednak pozostaje bardziej delikatna, chociażby ze względu na cienkość warstwy rogowej i jaśniejszą karnację (fototyp).

Skóra niemowlęcia – pielęgnacja

Sposób pielęgnacji skóry dzieci należy dostosować do ich wieku (niemowlęta, dzieci wieku przedszkolnego, nastolatki), fototypu skóry (określanego według reakcji na promienie UV), stanu skóry (stan zdrowia, nadwrażliwość, suchość lub choroba skóry) oraz pory roku. Preparaty przeznaczone do pielęgnacji skóry dzieci najbezpieczniej kupować w aptekach lub innych specjalistycznych placówkach.

Warto zasięgnąć dodatkowo porady lekarza pediatry, dermatologa lub farmaceuty. Kosmetyki, dermokosmetyki, kosmeceutyki (zawierają substancje czynnie działające w niskich stężeniach, dostępne bez recepty) przeznaczone dla dzieci muszą spełniać określone wymagania bezpieczeństwa ustalone przez Instytut Matki i Dziecka, Państwowy Zakład Higieny lub Centrum Zdrowia Dziecka. Nie mogą zawierać substancji uczulających, drażniących, barwników, środków zapachowych czy innych substancji zabronionych dla określonych grup wiekowych. Należy zaznaczyć, iż obecnie w Polsce nie ma uregulowań dotyczących preparatów przeznaczonych wyłącznie dla dzieci.

Podstawowa pielęgnacja skóry dziecka polega na kąpielach raz na dobę lub raz na dwa dni i rzadziej (zimą lub w przypadku suchej skóry). Kąpać można w samej wodzie lub z dodatkiem niewielkiej ilości delikatnych środków myjących, lub natłuszczających, zależnie od potrzeb. Woda powinna mieć temperaturę ciała, a kąpiel powinna trwać kilka minut. Ciało należy osuszać przez wielokrotne dotykanie, a nie pocieranie ręcznikiem. Po kąpieli aplikujemy kremy, lotiony lub maści natłuszczające i nawilżające skórę.

Jak się chronić poza domem?

Specjalnej ochrony wymaga skóra dziecka przed wyjściem z domu. Ubranka dziecięce muszą być starannie dostosowane do temperatury. U dzieci znacznie łatwiej zarówno o wychłodzenie jak i o przegrzanie. Krem ochronny przed słońcem należy stosować minimum 15 minut przed wyjściem z domu, nawet w pochmurne lub zimowe dni. Chmury pochłaniają około 40% promieniowania. Śnieg odbija promienie słoneczne i zwiększa intensywność ich działania o 80%.

Z powodu małej ilości melaniny w skórze dzieci, łatwo dochodzi do oparzenia. Jej produkcja, opalenizna, jest w istocie reakcją ochronną. Ponieważ zwykle szyby oraz woda przepuszczają promienie UVA, warto stosować kremy fotoochronne podczas dłuższej podróży samochodem i kąpieli w naturalnych zbiornikach.

Latem należy stosować kremy o współczynniku fotoochrony (SPF) od 30 do 50. Przy regularnym co 2 godziny, starannym, równomiernym nakładaniu preparatu można założyć na podstawie obliczeń, że ochrona przed promieniowaniem UVB wynosi odpowiednio 93- 98%. Natomiast nie zostały dotychczas opracowane dokładne metody pomiaru stopnia ochrony przed promieniami UVA. Przekonanie, że preparaty fotoochronne zapewniają pełne bezpieczeństwo opalania jest błędne!

Nowoczesne preparaty fotoochronne przeznaczone dla dzieci posiadają odpowiednie oznaczenia. W celu ułatwienia aplikacji mają postać lotionu lub spray’u. Dostępne są również produkty przeznaczone specjalnie do ochrony powiek i czerwieni wargowej.Niezbędnym uzupełnieniem preparatów chroniących przed słońcem powinno stanowić nakrycie głowy oraz lekkie przepuszczające powietrze ubranie bawełniane.

Niemowlęta i kilkuletnie dzieci nie powinny przebywać bezpośrednio w ostrym słońcu, lecz w półcieniu lub cieniu. Zagrożeniem jest nie tylko reakcja miejscowa skóry w postaci oparzenia, ale także reakcja ogólna ustroju w postaci udaru cieplnego.

Jaki krem z filtrem? Skóra niemowlęcia pod ochroną

Krem fotoochronny przeznaczony do stosowania u małych dzieci musi być po specjalistycznych badaniach, zarejestrowany z odpowiednim wskazaniem. Każdy preparat fotoochronny może mieć inną dolną granicę wiekową rejestracji zależnie od jego składu i obowiązujących przepisów. Należy więc pytać lekarzy i farmaceutów, od kiedy można stosować konkretny krem z filtrem. Taka informacja powinna być także w opisie produktu.
Natomiast opinie specjalistów dermatologów i pediatrów dotyczące wieku dziecka, od którego można stosować kremy fotoochronne są podzielone. Większość uważa, że dolna granica to 3 lata. Młodsze dzieci w ogóle nie powinny być eksponowane na promienie UV nawet po aplikacji kremów z filtrami. Nowoczesne preparaty fotoochronne mają różną postać kremu, balsamu, fluidu, sztyftu, mleczka, aerosolu. Dwie ostatnie są często polecane dla dzieci, ponieważ są łatwe w rozprowadzaniu na skórze. Preparaty fotoochronne zawierają środki działające na drodze chemicznej i fizycznej. Pierwsze pochłaniają i rozkładają energię promieniowania UV, drugie ją odbijają. Zawartość obu zwiększa zakres ochrony, obejmując promieniowanie UVB i UVA.