Rysowanie – zabawa czy nauka

Ekspansywność tej aktywności w postaci rysowania również w miejscach zakazanych, takich jak ściany, meble, książki wskazuje na to, że to zajęcie „lekkie, łatwe, przyjemne” dla dziecka. To wszystko nie wyklucza jednak doniosłego charakteru tej aktywności. Barwne i swobodne rysowanie dziecka to wstęp do bardziej precyzyjnego opracowywania graficznego wzorów, figur, kształtów. Rysowanie wspaniale rozwija koordynację wzrokowo-ruchową niezbędną do opanowywania umiejętności pisania. Odwzorowywanie rzeczywistości w rysunkach pomaga też rozwijać i systematyzować wiedzę o świecie.

Aktywność plastyczna zapoznaje z odmiennymi technikami pracy. Pozwala doświadczyć różnych właściwości materiałów plastycznych (miękki – twardy, kleisty – śliski, chropowaty – gładki, sprężysty – twardy). Tego rodzaju praca rozwija także poczucie estetyki, a jeśli jest wykonywana w grupie otwiera na nowe perspektywy. Pozwala doświadczyć jak różnie do tego samego tematu odnoszą się inni.

Działania plastyczne to nie tylko ćwiczenie sprawności manualnej i koordynacji wzrokowo-ruchowej. Te umiejętności dziecko ćwiczy również w zabawach konstrukcyjnych. Ekspresja artystyczna to coś więcej. Poprzez nią maluch wyraża siebie, odzwierciedla swoje przeżycia i własny sposób widzenia świata. Analiza rysunków dziecka bardzo dużo mówi o jego nastrojach, niepokojach i lękach. Interpretacja tego nie jest łatwa, ale jeśli jest coś zastanawiającego w rysunkach można poprosić o pomoc psychologa.

Rozwój zdolności rysunkowych u dzieci

Każde dziecko poprzez rysunek odzwierciedla swoją osobowość, doświadczenia, a nawet aktualne nastroje i humory. Jednak w tej wielości, różnorodności, barwności istnieją pewne prawidłowości, dlatego efekty pracy dzieci są przedmiotem naukowych analiz. Stała jest kolejność poszczególnych etapów oraz normy wiekowe dla osiągania poszczególnych poziomów graficznych rysunku.

W trzecim roku życia efektem aktywności dziecka jest bazgrota. Po około roku takich zmagań z kartką i kredkami na rysunkach pojawiają się głowonogi. Początkowo są nagie (głowa, od której odchodzą kończyny), ale pięciolatek już ubiera swoje głowonogi. Potem rysuje jego głowę jako owal a nie kółko, a usta z kreski przechodzą w zaokrąglenie. Dziewięciolatki rysują już postać ludzką, przestrzegając zasad realizmu anatomicznego. Uwzględniają nawet takie detale jak wcięcie w pasie, przewężenie w miejscu stawów. Zaczynają też rysować człowieka w różnych pozach, w tym z profilu.

Ścisła kolejność i normy wiekowe dotyczą również rysowania ze wzoru figur geometrycznych. Trzylatek powinien z powodzeniem zmierzyć się z kółkiem, a pół roku później z krzyżykiem (dwie linie prostopadłe do siebie). Czterolatek prawidłowo przerysuje kwadrat, a jego rok starszy kolega romb. Opanowywanie tych umiejętności jest przygotowaniem do trudniejszych zadań, jakimi są pisanie i czytanie. Dlatego rysowanie, mimo że dzieci robią to chętnie i spontanicznie, to ważna nauka i element rozwoju.

Trudności w opanowywaniu kolejnych etapów rysowania, niechęć dziecka do pracy z kartką i kredką, wyraźne błędy w reprodukowaniu figur ze wzoru, powinny skłonić rodziców do szukania pomocy dla dziecka.

Będzie to profilaktyka trudności z opanowywaniem umiejętności pisania i czytania. Słowna zachęta, aprobata i pochwała, atrakcyjne pomoce, forma zabawy, wspólne rysowanie (rodzic rysuje na oddzielnej kartce, siedząc obok) mogą pomóc w przezwyciężaniu tych trudności.

Natomiast wywieranie presji i wymuszanie rysowania, poprzez kreślenie ręką dziecka określonych wzorów to najprostsza droga do nasilenia problemu. Jeśli te podstawowe sposoby okażą się nieskuteczne warto skorzystać z profesjonalnej pomocy psychologa dziecięcego.