Twoje prawa w czasie porodu

Twoje prawa w szpitalu w czasie porodu i połogu gwarantuje Ci szereg różnych ustaw, w tym najważniejsza – Konstytucja RP. Prawa pacjenta są częścią praw człowieka.

Pamiętaj! Konstytucja gwarantuje Ci bezpłatną opiekę medyczną w czasie całej ciąży, porodu i połogu (6 tygodni po porodzie) bez względu na to, czy płacisz składki ZUS, czy nie.

W trakcie porodu:

· Masz prawo do poszanowania Twojej godności i intymności.  Oznacza to, że cały personel medyczny powinien traktować Cię jak człowieka, indywidualną, odczuwającą istotę, a nie przypadek medyczny.

· Wszelki informacje dotyczące Twojego stanu zdrowia powinny być Ci przekazywane dyskretnie, powinnaś być zasłaniana parawanem w trakcie badań, jeśli leżysz na sali wieloosobowej, jak również gdy rodzisz na sali wieloosobowej.

· Pobieranie opłat za rodzenie na jednoosobowej sali jest niezgodne z prawem.

· Pobieranie jakichkolwiek opłat za poród rodzinny jest bezprawne. Podczas porodu może Ci towarzyszyć ojciec dziecka, mama, siostra, przyjaciółka czy doula.

· Nikt, także lekarz i pielęgniarki, nie mają prawa na Ciebie krzyczeć, ani komentować w sposób poniżający przebiegu porodu.

· Osoby z personelu medycznego powinny umieć nawiązać z Tobą dobry kontakt i mieć świadomość, jak ważny jest ton rozmowy, ich postawa oraz słowa kierowane do Ciebie. Powinny zapytać Cię o Twoje potrzeby i oczekiwania. Personel medyczny podczas porodu w szczególności powinien przywitać Cię osobiście, przedstawić się i wyjaśnić swoją rolę w opiece nad Tobą. Cały personel powinien prezentować spokojną i wzbudzającą zaufanie postawę.

· Osoba odpowiedzialna za poród powinna wraz z Tobą omówić plan Twojego porodu i sposoby radzenia sobie z bólem. Przedstawić Ci pełną informację o farmakologicznych i niefarmakologicznych sposobach łagodzenia bólu i wspierać Cię w wybranych metodach. Jeżeli natomiast nastąpi konieczność przekazania opieki nad Tobą, to powinnaś być poinformowana o tym fakcie.

· Twoja zgoda na zabiegi przeprowadzane podczas porodu musi być świadoma i swobodna. Co oznacza, że najpierw wyjaśniono Ci w sposób wyczerpujący i zrozumiały dla Ciebie konieczność przeprowadzenia danego zabiegu i dopiero wówczas się na niego zgodziłaś. W każdej chwili możesz też cofnąć swoją zgodę. Dotyczy to np. przebicia pęcherza płodowego, podania oksytocyny lub nacięcia krocza. Te czynności mogą być wykonane bez Twojej zgody, jeśli istnieje bezpośrednie zagrożenie Twojego życia. Powinnaś także wyrazić zgodę na zabiegi wykonywane u dziecka. Wszelkie informacje personel medyczny powinien przekazywać Ci w jasny i przystępny sposób.

· Możesz także poprosić, aby nie badał Cię dany lekarz czy położna. Masz prawo do wyboru osoby sprawującej opiekę spośród osób uprawnionych do jej sprawowania, z uwzględnieniem zasad organizacyjnych obowiązujących w miejscu udzielania świadczenia, określonych w regulaminie porządkowym zakładu opieki zdrowotnej. Jedynie nie możesz odmówić zgody na obecność osób, które się uczą zawodów medycznych.

Po porodzie:

· Tuż po urodzeniu dziecka masz prawo do bezpośredniego z nim kontaktu „skóra do skóry”, który będzie trwał co najmniej dwie godziny po porodzie. W tym czasie personel medyczny powinien zachęcić Cię do rozpoznania momentu, kiedy dziecko jest gotowe do ssania piersi, a także obserwować zarówno Ciebie jak i dziecko, kontrolując cechy dobrego przystawienia i pozycji przy piersi, a w razie potrzeby zaoferować Ci pomoc. Kontakt ten może być przerwany tylko w sytuacji wystąpienia zagrożenia życia lub zdrowia Twojego lub noworodka, odnotowanego w dokumentacji medycznej.

· Powinnaś mieć zapewnione warunki do prawidłowej laktacji i odżywiania noworodka, co oznacza, że po pierwsze powinnaś być poinformowana o sposobach i korzyściach karmienia piersią oraz powinnaś przejść instruktaż karmienia piersią.

Po powrocie do domu:

· Położna rodzinna powinna Cię odwiedzić przynajmniej 4 razy, a pierwszą wizytę powinna Ci złożyć nie później niż w ciągu 48 godzin od otrzymania przez nią zgłoszenia o urodzeniu dziecka. Liczba wizyt położnej powinna być uzależniona od stanu zdrowia Twojego i dziecka. Położna powinna kierować się Twoim i dziecka dobrem oraz poszanowaniem Waszej podmiotowości i godności osobistej. Powinna ona udzielić Ci pomocy oraz wszystkich niezbędnych informacji i wskazówek dotyczących Ciebie jako kobiety po porodzie i matki, między innymi: opieki nad noworodkiem i jego pielęgnacji, laktacji, potrzeby wizyty u ginekologa w 6. tygodniu połogu, minimalizowania stresu i radzenia sobie z nim itd.

Reklamacje

· Masz także prawo do wglądu w swoją dokumentację medyczną dotyczącą porodu, możesz zapoznać się z historią choroby, informacjami o badaniach, zabiegach i tym, kto i kiedy ich dokonał. Możesz  sporządzić sobie kopię tej dokumentacji, a w przypadku sporządzenia jej w języku łacińskim lub użycia  niezrozumiałej dla Ciebie terminologii masz prawo poprosić o ich wyjaśnienie.

· Informacje medyczne dotyczące porodu, Twojego i dziecka stanu zdrowia są poufne i personel szpitala może ich udzielać tylko osobom, które upoważniłaś do ich uzyskania.

· Jeśli uważasz, że zostały złamane Twoje prawa, jako kobiety rodzącej to masz prawo do złożenia skargi. Powinnaś zawiadomić o tym zdarzeniu dyrekcję szpitala.

· Możesz też skierować skargę do właściciela szpitala (urzędu gminy, starosty lub wojewody albo Ministra Zdrowia – zależnie od placówki).

· Funkcjonuje również Biuro Rzecznika Praw Pacjenta (bezpłatna infolinia: 0 800 190 590 lub www.bpp.gov.pl), Naczelna Rada Izby Lekarskiej oraz Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych (www.nil.org.pl albo www.izbapiel.org.pl), które przyjmują skargi w tym zakresie.

· Możesz również wystąpić z roszczeniem do sądu o odszkodowanie za naruszenie Twoich praw pacjenta lub złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na policji, lub w prokuraturze, jeśli miało ono miejsce.