Osiemnasty tydzień. Wrażliwość na dotyk

Jeśli tak się nie dzieje, nie jest to szczególny powód do obaw. Zwłaszcza w pierwszej ciąży, gdyż u niektórych kobiet ruchy stają się wyraźne dopiero w okolicach 20. tygodnia ciąży.

Macica nadal się powiększa, a jej dno (czyli paradoksalnie najwyższy punkt) znajduje się nieznacznie poniżej pępka. Mogą się pojawiać dyskretne objawy zgagi – jest to wynik przemieszczania narządów jamy brzusznej ku górze wskutek wzrostu macicy. Niemniej przyszłej mamie apetyt zazwyczaj dopisuje, więc należy się nieco pilnować, jeśli chodzi o dietę (LINK), a zwłaszcza jej kaloryczność. Nierzadko na kolejnej wizycie okazuje się, że w cztery tygodnie na wadze przybyło np. 5 kilogramów.

Rozwój dziecka

Dziecko osiąga długość około 14,5 cm i wagę około 190 gramów. Twoje dziecko rośnie nieco wolniej, postępuje natomiast dojrzewanie poszczególnych narządów i układów. Rośnie produkcja hormonów tarczycy. Choć nie jest jeszcze wystarczająca dla zapewnienia dziecku niezależności w tym względzie. Nasila się czynność wydzielnicza trzustki i wątroby.

W układzie nerwowym rozpoczyna się proces mielinizacji włókien nerwowych, polegający na wytworzeniu wokół nerwów osłonek z tzw. mieliny. Powstanie tych osłonek jest kluczowe dla prawidłowej funkcji układu nerwowego. Osłonki te powodują między innymi przyśpieszenie przesyłu sygnałów przez włókna nerwowe. Wbrew pozorom proces ten nie kończy się z chwilą urodzenia dziecka, ale trwa nawet do drugiej dekady życia! Zaburzenie tego procesu (głównie wskutek chorób) prowadzi do tzw. chorób demielinizacyjnych, np. stwardnienia rozsianego.

Wraz z rozwojem obwodowego układu nerwowego (czyli nerwów łączących różne części ciała z mózgiem) postępuje też rozwój wrażliwości na dotyk, ból, zmiany temperatury. Obszarem, który pozbawiony jest wyraźnego czucia bólu, jest czubek głowy oraz plecy. Ma to związek z odległym, ale nieubłaganie zbliżającym się porodem.

Jeśli masz dziewczynkę, to jej wewnętrzne narządy płciowe są już w pełni wykształcone. W jajnikach obecnych jest około dwóch milionów niedojrzałych komórek jajowych. Jeśli jest to chłopiec, to jego jądra również są wykształcone, mogą jednak nie być jeszcze widoczne w badaniu USG.

Osiemnasty tydzień – Połówkowe USG

Na tym etapie ciąży można już wykonać drugie badanie USG w ciąży, tzw. połówkowe (zwykle zalecane między 18. a 22. tygodniem ciąży). Jest to bardzo szczegółowe badanie, mające na celu określenie anatomii dziecka (czyli sprawdzenie, czy wszystkie narządy są na swoim miejscu), określenie czynności niektórych spośród nich – między innymi serca, nerek (czyli stwierdzenie obecności wypełnionego pęcherza moczowego), kończyn – sprawdzenie, czy są struktury nóg i rąk, ocena budowy mózgu. Na tym etapie zazwyczaj możliwe jest określenie płci dziecka z niemal 100% pewnością, czas więc na rozpoczęcie wyboru imienia dla Waszej pociechy.

I jeszcze jedna uwaga dotycząca połówkowego USG: nierzadko zdarza się, że wyliczony na podstawie pomiarów ultrasonograficznych termin porodu różni się wyraźnie (np. o tydzień lub więcej) od terminu obliczonego z ostatniej miesiączki lub od terminu wyliczonego w pierwszym badaniu USG. Często mamy zadają pytanie: „Zaraz, czy to znaczy, że to pierwsze badanie było źle zrobione?” albo „Dlaczego teraz pojawiła się taka różnica, skoro wcześniej wynosiła np. 3 dni?”. Wbrew pozorom nie oznacza to, że dzieje się coś niedobrego.

Mniej więcej do 11.-12. tygodnia ciąży, czyli do zakończenia tzw. organogenezy, niemal wszystkie ciąże rozwijają się tak samo. Dlatego wyznaczenie terminu porodu na podstawie USG z 12. tygodnia ciąży uważa się za bardzo wiarygodne. W późniejszym okresie ujawniają się już różnice rasowe, konstytucyjne. Wiążą się one z tym, jaką kto ma budowę ciała – są przecież osoby niskie i wysokie, szczupłe i puszyste…), co powoduje, że dzieci różnie się rozwijają. W skrócie – jeśli mamy USG z 12. tygodnia i z 18.-22. tygodnia, a terminy porodu się pomiędzy nimi różnią, raczej uwzględniamy wartości z USG z 12. tygodnia.