W rozwoju mowy dziecka głoska r pojawia się między 4. a 5. rokiem życia. Przy wymawianiu tej głoski wibruje koniuszek języka.
Często rodzice martwią się, że ich trzy- lub czteroletnie dziecko nie wymawia jeszcze r. Jeśli dziecko nie deformuje tej głoski, ale zamienia ją na l lub j to wszystko jest w normie. Często do 3. roku życia i 6. miesięcy dzieci zamieniają głoskę r na j, a około 4. roku głoska ta przechodzi w l.
Kiedy należy zwrócić się do logopedy?
Jeśli dziecko wymawia głoskę r tylnojęzykowo, czyli pojawia się tak zwane francuskie r lub też realizuje tę głoskę jako ł.
Wywołanie głoski r
Jeśli dziecko wymawia już sz, ż, cz, dż oraz głoskę l możemy przystąpić do ćwiczeń nad głoską r.
Ćwiczenia mające na celu wywołanie głoski r mają dwie ważne zasady:
1) podczas wykonywania ćwiczeń język powinien znajdować się na górnym wałku dziąsłowym
2) ćwiczenia należy wykonywać z otwartymi ustami
Poniżej znajduje się kilka podstawowych ćwiczeń służących wywołaniu głoski r.
Ćwiczenia artykulacyjne:
(przypominam, że podczas wypowiadania głosek t, d język znajduje się na górnym wałku dziąsłowym, usta otwarte):
· Kilkakrotne wymawianie głoski t – ttt; następnie tdtdtd oraz tdn, tdn, tdn
· Kilkakrotne wymawianie głoski d – ddd
· Wymawianie sylab dda, ddo, dde, ddu, ddy; adda, oddo, edde, uddu, yddy;add, odd, edd, udd, ydd
· Unoszenie języka do górnego wałka dziąsłowego, wypowiadanie głoski ddd i energiczne przesuwanie palcem pod językiem w prawo i lewo – to ćwiczenie służy pobudzeniu języka do drgań
Masaż języka:
· Wysuwanie języka między zębami (samej końcówki języka)
· Masaż przy użyciu szczoteczki elektrycznej – masaż wędzidełka podjęzykowego – dziecko w tym czasie wymawia dziąsłowe ddd – masaż pomaga w uzyskaniu wibracji końcówki języka.
Pamiętajmy, że ćwiczenia logopedyczne mają być dla dziecka zabawą. Również dorosłe osoby, które nie wymawiają tej głoski, mogą tę zaległość nadrobić. Ćwiczeń, które mają na celu wywołanie głoski r, jest oczywiście o wiele więcej.