Dochodzenie odszkodowania za wypadek osoby pozostającej pod opieką szkoły

Czym jest wypadek w szkole?

Na gruncie obecnych przepisów prawa za wypadek ucznia uznaje się zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w trakcie pozostawania ucznia pod opieką szkoły lub placówki. Do podstawowych obowiązków szkoły należy zapewnienie właściwego wyposażenia sal oraz obiektów, a także zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu na jej terenie. Nauczyciele oraz inni pracownicy szkoły są zobowiązani sprawować nadzór i opiekować się każdym dzieckiem, które zostało im powierzone przez rodziców.

Obowiązek opieki i nadzoru nad uczniami dotyczy nie tylko lekcji, ale również przerw oraz zajęć dodatkowych organizowanych przez szkołę, zarówno na jej terenie, jak i poza nią. Chodzi tu więc o miejsce i czas, w którym dziecko pozostaje pod opieką nauczyciela. Odpowiedzialność szkoły może zatem istnieć również w trakcie wycieczki szkolnej czy też w trakcie przejazdu autobusem szkolnym. Jeszcze większym ryzykiem obarczone są wyjazdy szkolne tzw. zielone szkoły, w trakcie których nauczyciel musi sprawować opiekę nad uczniami 24 godziny na dobę przez wszystkie dni tygodnia.

Przesłanki miejsca (teren szkoły) i czasu (godziny zajęć szkolnych) muszą występować łącznie, co znaczy, że odpowiedzialność szkoły nie wystąpi jeżeli do wypadku doszło na terenie szkoły, ale poza godzinami zajęć, tj. gdy dzieci nie pozostawały już pod opieką nauczyciela. Wypadkiem ucznia nie jest również zdarzenie pozbawione cechy nagłości, wywołane przyczyną wewnętrzną (np. wskutek choroby), a także takie zdarzenie, które nie spowodowało urazu lub śmierci,

Podmiotem odpowiedzialnym za wypadek jest zawsze organ prowadzący szkołę. Publiczne placówki szkolne są zakładane i prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego. Szkoły niepubliczne mogą prowadzić inne osoby, zarówno fizyczne, jak i prawne. Zgodnie z ustawą o systemie oświaty, właśnie na organach prowadzących spoczywa odpowiedzialność cywilna za wynikłą szkodę.

Obowiązki szkoły po zaistnieniu wypadku

W razie zaistnienia wypadku ucznia, pracownik, który powziął wiadomość o wypadku zobowiązany jest do niezwłocznej pomocy poszkodowanemu, w szczególności zaś do zapewnienia opieki, udzielenia pierwszej pomocy oraz sprowadzenia dalszej pomocy medycznej. O każdym wypadku dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik powinien niezwłocznie powiadomić rodziców lub opiekunów prawnych poszkodowanego, pracownika służby bezpieczeństwa i higieny pracy, organ prowadzący szkołę lub placówkę oraz radę rodziców. W przypadku zaistnienia wypadku śmiertelnego, ciężkiego i zbiorowego zawiadamia się także prokuratora i kuratora oświaty. Natomiast o zatruciu, zawiadamia się państwowego inspektora sanitarnego.

Po wypadku dyrektor powołuje zespół powypadkowy. Do czasu rozpoczęcia pracy przez taki zespół, dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik zobowiązany jest do zabezpieczenia miejsca wypadku w sposób wykluczający dopuszczenie osób niepowołanych. Obowiązkiem zespołu powypadkowego jest zbadanie okoliczności zdarzenia, wysłuchanie wyjaśnień poszkodowanego i świadków wypadku, zasięgnięcie opinii lekarza, zebranie wszelkich innych dowodów oraz dokonanie prawnej kwalifikacji wypadku. Postępowanie zespołu powypadkowego kończy protokół powypadkowy, który należy sporządzić nie później niż w ciągu 14 dni od daty uzyskania zawiadomienia o wypadku, o ile nie wystąpią uzasadnione przeszkody lub trudności uniemożliwiające sporządzenie protokołu w tym terminie. Protokół powypadkowy sporządza się w trzech egzemplarzach, po jednym dla poszkodowanego, szkoły oraz organu prowadzącego. Podpisują go członkowie zespołu oraz dyrektor. Jeżeli do treści protokołu powypadkowego nie zostały zgłoszone zastrzeżenia przez rodziców poszkodowanego postępowanie powypadkowe uznaje się za zakończone.

Jak dochodzić odszkodowania za wypadek w szkole?

Bardzo częstą przyczyną wypadków w szkole i przedszkolu jest niewłaściwe sprawowanie opieki i nadzoru nad dziećmi przez nauczycieli oraz nieodpowiedni stan pomieszczeń szkoły lub przedszkola. Takie zaniedbania, o ile staną się przyczyną wypadku, mogą być podstawą roszczeń odszkodowawczych poszkodowanego dziecka. Warto bowiem wiedzieć, że często spotykane ubezpieczenie NNW nie jest jedynym źródłem odszkodowania za wypadek w szkole. Dziecku poszkodowanemu w wypadku zaistniałym wskutek zaniedbań szkoły lub przedszkola mogą przysługiwać także inne roszczenia, w tym zwłaszcza: jednorazowe odszkodowanie na pokrycie kosztów poniesionych w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, renta, zadośćuczynienie, którego zadaniem jest zrekompensowanie wszelkich krzywd niematerialnych, takich jak np. cierpienie fizyczne i psychiczne związane z oszpeceniem ciała, zwrot kosztów leczenia. Wysokość takich świadczeń – w przeciwieństwie do ubezpieczenia NNW nie jest ograniczona kwotowo, lecz zależy od rozmiaru szkody. Poszkodowany ma prawo do wyrównania szkody w pełnej wysokości.

W przypadku zaistnienia wypadku, bardzo ważne jest gromadzenie na bieżąco całej dokumentacji związanej z leczeniem urazów wynikłych na skutek wypadku. Aby wypłacone świadczenie było adekwatne do poniesionych strat, poszkodowany musi przedstawić pełną informację na temat charakteru i stopnia obrażeń oraz czasu i przebiegu leczenia. Uprawnionymi do dochodzenia roszczeń są pełnoletni uczeń albo też rodzice lub opiekunowie prawni w imieniu małoletniego ucznia.

Dochodzenie roszczeń jest ograniczone w czasie. Roszczenie osoby małoletniej o naprawienie szkody na osobie nie może się skończyć wcześniej niż z upływem lat dwóch od uzyskania przez nią pełnoletniości. Jeżeli szkoda wynika z przestępstwa, to roszczenie ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa.

Na koniec warto zauważyć, że sprawy z zakresu wypadków w szkole należą do najtrudniejszych spraw odszkodowawczych, dlatego też warto skorzystać w tym zakresie z usług profesjonalistów, których doświadczenie pozwoli skutecznie wywalczyć dla poszkodowanego należne odszkodowanie.