Przyczyn może być wiele – niski wzrost może być zarówno naturalną predyspozycją dziecka, jak i wynikać z konkretnych zaburzeń, takich jak np. niewłaściwy poziom hormonu wzrostu. Jedną z przyczyn zahamowania wzrostu dziecka może być też celiakia. O takiej możliwości mówi się raczej rzadko – a warto wziąć ją pod uwagę, szczególnie gdy wystąpią też inne objawy choroby.
Nieleczona celiakia może bowiem niekorzystnie wpłynąć na cały organizm dziecka. Na szczęście istnieje proste badanie, które pomoże w diagnozie i umożliwi wprowadzenie odpowiedniego leczenia. Warto je wykonać, gdy nie jesteś w stanie określić powodu, przez który twoja pociecha nie rośnie. W końcu bez znalezienia przyczyny nie można temu przeciwdziałać. Jeśli w dodatku dziecko skarży się na bóle brzucha i głowy, często miewa biegunki, nie ma apetytu i wciąż jest zmęczone – źródłem problemu może być właśnie celiakia, czyli choroba polegająca na nietolerancji glutenu.
Niski wzrost dziecka spowodowany celiakią
Celiakia może powodować problemy ze wzrostem twojej pociechy – dzieje się tak dlatego, że jest z nią związana nieprawidłowa praca jelit. U osób z celiakią kosmyki jelitowe ulegają zanikowi, a to właśnie dzięki nim możliwe jest odpowiednie wchłanianie składników pokarmowych dostarczanych do organizmu. Jeśli proces ten zostaje zakłócony, dziecko nie może rosnąć ani właściwie się rozwijać. Niestety niski wzrost wciąż rzadko kojarzony jest z celiakią, mimo że stanowi równie częsty objaw, co bóle brzucha czy biegunka i związana z nimi zaniżona waga ciała.
Dlaczego diagnoza jest tak ważna?
Dzięki właściwej diagnozie możliwe jest wspomaganie prawidłowego rozwoju dziecka, przez co może ono szybciej osiągnąć właściwy wzrost czy wagę. Niezdiagnozowana – a więc nieleczona – celiakia ma wiele niekorzystnych dla zdrowia konsekwencji. Uszkodzenie jelit w ostateczności może prowadzić nawet do niedożywienia lub rozwoju raka jelit. Związane z nim braki w składnikach odżywczych skutkują natomiast ryzykiem rozwoju innych chorób, takich jak chociażby anemia (związana z niedoborem żelaza), zapalenia stawów czy cukrzyca typu I. Nieleczona celiakia wpływa także na układ nerwowy i zwiększa ryzyko np. wystąpienia autyzmu. Diagnoza pomaga jednak uchronić dziecko przed tymi groźnymi powikłaniami.
Celiakia – leczenie
Ponieważ związane z celiakią zaburzenia wynikają z nietolerancji glutenu, należy wyeliminować go z diety. Wbrew pozorom nie jest to takie proste, ponieważ gluten to niezwykle popularne białko – jest obecny w wielu produktach spożywczych, a nawet lekach. Często też nie jest oznaczany, więc trudno ustalić, czy dany produkt go zawiera.
Niski wzrost dziecka – badania, które warto wykonać
Zanim jednak wprowadzisz dietę bezglutenową, wykonaj badania pod kątem celiakii. Aby ją potwierdzić lub wykluczyć wystarczy wykonać proste badanie krwi na obecność konkretnych przeciwciał lub test genetyczny stwierdzający predyspozycję do tej choroby. W przypadku dzieci badania te wystarczają do postawienia diagnozy i nie trzeba ich dodatkowo potwierdzać biopsją jelita. Zbyt wczesne przejście na dietę bezglutenową może jednak utrudnić prawidłową diagnozę, więc z jej stosowaniem wstrzymaj się do otrzymania wyników badań.
Kto powinien szukać przyczyn w genach?
Testy genetyczne są polecane jako pierwszy etap diagnostyki szczególnie w przypadku osób będących w grupie podwyższonego ryzyka. Należą do niej najbliżsi krewni chorujących na celiakię, cukrzycy insulinozależni oraz osoby z zespołem Downa lub innym wadami genetycznymi. Wynika to stąd, że według badań celiakia może być uwarunkowana genetycznie.
Niski wzrost dziecka – przyczyny mogą być różne
Celiakia to oczywiście nie jedyna możliwa przyczyna niskiego wzrostu dziecka, ale ze względu na poważne konsekwencje dla zdrowia, warto wykonać badanie wykluczające ją. Zahamowanie rozwoju może wynikać także ze zwykłej alergii na gluten (która nie ma tak złego wpływu na zdrowie i zdarza się, że mija z wiekiem) czy innych zaburzeń. Są wśród nich m.in. zaburzenia hormonalne (takie jak niedobór hormonu wzrostu), a nawet długotrwały stres i zbyt krótki sen. Możliwe też, że niski wzrost jest wynikiem genetycznego uwarunkowania dziecka – w końcu jeśli rodzice nie są wysocy, pociecha też może być niska. Ze względu na poważne konsekwencje dla zdrowia, warto jednak wykonać badania wykluczające celiakię i mieć pewność, że stosowana dieta nie jest szkodliwa dla dziecka.