Chcesz zostać ojcem? Zadbaj o jakość nasienia!

Jakość nasienia na równi pochyłej

Jakość nasienia ma istotne znaczenie dla poczęcia. Nie ma wątpliwości, że ogromny wpływ na męską płodność ma współczesny tryb życia. Skąd taki wniosek? Parametry nasienia uznawane przez WHO za prawidłowe uległy istotnej zmianie na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. To, co pod koniec lat 90. ubiegłego wieku uznawane było za patologię, dziś jest normą. W 1999 roku normą taką w przypadku koncentracji plemników (liczba plemników w 1 ml ejakulatu) było co najmniej 20 mln/1 ml, dziś jest to 15 mln/1 ml. Wyraźnie pogorszyła się ich morfologia. Normy stosowane współcześnie zakładają, że w nasieniu zdolnym do zapłodnienia plemniki prawidłowo zbudowane (bez uszkodzeń) powinny stanowić 4% ejakulatu, w 1999 roku normą taką było… 30% [1].

Tak szkodzisz swoim plemnikom

Jakie czynniki mają wpływ na pogorszenie parametrów nasienia? Istotnym problemem jest przegrzewanie jąder. Nie bez powodu znajdują się one poza jamą brzuszną – dzięki temu ich temperatura jest o ok. 2 stopnie Celsjusza niższa niż reszty ciała. Takie warunki są konieczne dla zapewnienia właściwego przebiegu procesu spermatogenezy, czyli powstawania plemników. Podniesienie temperatury, np. na skutek częstego korzystania z sauny, noszenia obcisłej bielizny, prowadzi do jego zaburzenia. W grupie ryzyka znajdują się m.in. mężczyźni, którzy podczas korzystania z laptopa umieszczają go na swoich kolanach (co jest niestety dość powszechną praktyką). Jak wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców ze State University of New York, podczas takiego użytkowania laptopa temperatura okolic jąder przekracza bezpieczną wartość już po ok. 15 minutach [2].

Na jakości nasienia negatywnie odbija się również niezdrowa dieta. Na łamach czasopisma „Human Reproduction” opublikowane zostały wyniki analiz, które nie pozostawiają wątpliwości: dieta obfitująca w czerwone i przetworzone mięso, słodycze, zboża rafinowane, napoje energetyczne pogarsza ruchliwość plemników – w przeciwieństwie do diety, na którą składają się głównie ryby, owoce, drób, warzywa, pełne ziarna zbóż, rośliny strączkowe [3].

Używki też szkodzą

Parametry nasienia ulegają pogorszeniu także na skutek sięgania po papierosy. Jak wynika z badań [4], u palaczy koncentracja plemników jest mniejsza o ok. 23%, a ich ruchliwość jest gorsza o ok. 13% niż u mężczyzn niepalących. Nie bez znaczenia jest również zamiłowanie do alkoholu. Jakość nasienia pogarsza się już w przypadku wypijania 5-10 jednostek alkoholu w tygodniu (jedna jednostka to np. jedno piwo, kieliszek wina, 40 ml alkoholu wysokoprocentowego). U mężczyzn, którzy spożywają ponad 40 jednostek tygodniowo koncentracja plemników spada aż o 33%.

Nie można pominąć negatywnego wpływu stresu. Choć naukowcy wciąż nie są zgodni co do tego, w jaki dokładnie sposób oddziałuje on na kondycję plemników, wyniki badań nie pozostawiają wątpliwości, że stresujący tryb życia zmniejsza szansę na poczęcie dziecka [6]. Wiadomo też, że znaczące obniżenie męskiej płodność ma miejsce w przypadku przyjmowania leków antydepresyjnych z grupy SSRI. Parametry dotyczące liczebności plemników, ich morfologii i ruchliwości mogą ulec pogorszeniu nawet o 50% [7]. Dobra wiadomość jest taka, że wracają one do normy zwykle w ciągu 2-3 miesięcy od zaprzestania ich stosowania.

Zbadaj nasienie i zadbaj o nie

Jeśli starania o dziecko kończą się niepowodzeniem, należy przyjrzeć się prowadzonemu trybowi życia i – w miarę możliwości – wyeliminować czynniki, które mogą mieć negatywny wpływ na męską płodność. Zalecanym krokiem, jaki warto podjąć po wielu miesiącach prób, jest badanie jakości nasienia. Jeśli wstyd powstrzymuje przed wizytą w laboratorium diagnostycznym, można posłużyć się zestawami pozwalającymi na poddanie się takiemu badaniu w warunkach domowych. Testy nasienia są wiarygodne (dokładność 98%) i łatwe do wykonania. Wyniki badania pomagają podjąć decyzję, czy konieczna jest wizyta u specjalisty w celu przeprowadzenia dalszej diagnostyki.

Źródło:

[1] Francesco Catanzariti, Comparison between WHO (World Health Organisation) 2010 and WHO 1999 parameters for semen analysis – interpretation of 529 consecutive samples.

[2] https://www.nydailynews.com/life-style/health/study-finds-men-place-laptop-computer-lap-put-testicles-risk-overheating-infertility-article-1.455072

[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22888168

[4] https://infertility.about.com/od/researchandstudies/a/male_fertility_smoking.htm

[5] https://www.medicalnewstoday.com/articles/283359.php

[6] https://www.medicalnewstoday.com/articles/277543.php

[7] https://www.foxnews.com/health/2012/02/06/antidepressants-may-cause-infertility-in-males.html